Klaustrofobia to inaczej “lęk przed zamknięciem” dotyczący ciasnych, zamkniętych przestrzeni. Szacuje się, że cierpi na nią około 7% społeczeństwa. To całkiem sporo i pozwala sądzić, że jest to jedna z powszechniejszych fobii na świecie.
Klaustrofobia co to takiego?
Co to jest klaustrofobia? Ludzie żyją na dużych, otwartych przestrzeniac. I nawet gdy są to małe mieszkania w bloku, posiadają one okna i drzwi. To daje poczucie swobody i możliwości uwolnienia się z nich. Zamknięcie w małym, ciasnym pomieszczeniu bez okien i drzwi powoduje poczucie ubezwłasnowolnienia, które nie jest niczym przyjemnym. Jednak u osób cierpiących na silną klaustrofobię, lęk ten jest bardzo silny i nierzadko zupełnie bezpodstawny. Przejawia się na przykład w windzie lub podczas wykonywania badania tomografem. Często nie ma ona nawet nic wspólnego z ciasnym, zamkniętym pomieszczeniem. Zdarzają się przypadki ataków klaustrofobii w kolejkach w sklepie, czy na fotelu dentystycznym. Nie chodzi więc o miejsce, w którym osoba z fobią jest zamknięta, ale o samą sytuację – taką, z której ucieczka jest niemożliwa, bądź utrudniona.
Klaustrofobia objawy
Paniczny strach w sytuacji zamknięcia przejawia się płytkim, nieregularnym oddechem, zimnymi potami, zawrotami głowy, wrażeniem opadania sufitu na głowę, drżeniem ciała. Same objawy są na tyle silne, że skutecznie utrudniają wiele codziennych sytuacji, takich jak wizyta u dentysty, jazda windą, czy właśnie badanie tomografem. Dla osób cierpiących na klaustrofobię utknięcie w sytuacji bez możliwości uwolnienia się to najgorsza tortura. Dlatego zwykle rezygnują one z możliwości jazdy windą, a także jak tylko mogą unikają sytuacji, w których miałyby zostać skrępowane. Samo myślenie o takich sytuacjach wywołuje u nich zimne poty, gęsią skórkę i zawroty głowy.
Klaustrofobia przyczyny
Według psychoanalityków klaustrofobia, podobnie jak lęk wysokości, dotyczy każdego z nas. Sięgając bardzo głęboko można wnioskować, że wiąże się ona z przeciskaniem się przez kanał rodny podczas porodu. O ile strach przed pogrzebaniem żywcem jest całkowicie naturalny u każdego człowieka, o tyle klaustrofobia przyjmuje nieco większe rozmiary, kiedy pacjent boi się zupełnie zwyczajnych sytuacji – choćby zejścia do piwnicy czy korzystania z ciasnej toalety. Przyczyną tego lęku mogą być traumatyczne wydarzenia z dzieciństwa. Na przykład zamykanie przez opiekunów na klucz w pokoju bez jedzenia, czy zamykanie w szafie. U niektórych lęk przed zamknięciem bierze się z obserwacji swoich rodziców, którzy wyraźnie go przejawiali. Bez względu na przyczynę klaustrofobii warto podjąć z nią walkę, ponieważ może ona skutecznie utrudniać codzienne życie. Jak każda inna fobia.
Klaustrofobia test
Wiele osób może cierpieć na klaustrofobię nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Z reguły świadomie nie poddajemy się sytuacjom, w których zostajemy zamknięci w ciasnym pomieszczeniu bez możliwości uwolnienia. Warto jednak zadać sobie kilka pytań pomagających zdiagnozować klaustrofobię:
- czy w dzieciństwie nie lubiłeś bawić się w chowanego?
- czy unikasz zamykania się na klucz w toalecie?
- preferujesz schody zamiast jeżdżenia windą?
- nie latasz samolotami?
- nie lubisz przebywać w tłumie, bo boisz się, że gdy coś Ci się stanie to nikt Ci nie pomoże?
- czy miałeś w przeszłości sytuację z utknięciem w ciasnym pomieszczeniu?
- czy zdarzył Ci się kiedyś atak paniki?
Trzy odpowiedzi na “tak” mogą sugerować klaustrofobię, którą warto potwierdzić udając się do lekarza.
Klaustrofobia leczenie
Gdy już wiesz, że to klaustrofobia, jak leczyć ten lęk? Oczywiście wspólnie z terapeutą, który pomoże odnaleźć źródło lęku i określić sytuacje, w których on ma miejsce, a następnie za pomocą terapii badawczo-poznawczej spróbuje go oswoić. Jak walczyć z klaustrofobią? Z pewnością należy unikać sytuacji stresowych, ponieważ tego typu lęki należy oswajać stopniowo. Jest to terapia ekspozycyjna – chorego wystawia się na działanie czynnika wywołującego lęk w sposób kontrolowany. To pomaga nauczyć się radzenia sobie z objawami nadmiernej paniki. Nie chodzi o to, by nauczyć pacjenta całkiem przestać się bać i ignorować ostrzeżenia przed ewentualnym niebezpieczeństwem, na przykład w górach podczas zagrożenia lawinowego. Chodzi o to, by nie przejawiał on nadmiernych reakcji na całkiem normalne sytuacje, takie jak jazda windą.
Jeśli zaciekawił Cię ten artykuł, przeczytaj jeszcze nasz tekst o nyktofobii. W kategorii “Odpręż umysł” znajdziesz jeszcze inne publikacje na temat różnych rodzajów fobii.
Photo by Bruno Kelzer on Unsplash
Jeszcze nie ma komentarzy