Wrotycz to powszechnie występujące w Europie ziele, które od setek lat wykorzystywane jest w tradycyjnej medycynie. Wrotycz pospolity jest bardzo charakterystyczną rośliną, która pochodzi z rodziny astrowatych oraz cechuje się żółto-pomarańczowymi kwiatami, które gromadzą się w kielichy o spłaszczonym kształcie. Zioło jest powszechnie znane dzięki swoim właściwościom leczniczym, w tym między innymi przeciwpasożytniczym. Kolejnym atutem stosowania wrotyczu pozostają właściwości odstraszające owady takie jak kleszcze lub komary, co doceniamy zwłaszcza w okresie lata i jesieni.
Pospolicie wrotycz traktowany jest jako chwast, który porasta łąki. Mimo tego, z powodzeniem sprawdzi się również w przydomowym ogrodzie jednocześnie jako roślina ozdobna oraz naturalny lek, który będziemy stosowali. Zioło nie należy do szczególnie wymagających roślin, dlatego jego uprawa jest stosunkowo prosta. Nasiona wrotyczu można kupić w sklepie ogrodniczym lub w sklepach internetowych oraz zasiać w przydomowym ogrodzie lub na działce rekreacyjnej.
Jakie są znane właściwości wrotyczu pospolitego?
Jak już wcześniej wspomniano, wrotycz jest znany ze swoich właściwości leczniczych. Właściwości wrotyczu zostały docenione już przez naszych przodków i stosowano go w tradycyjnej medycynie ludowej. Współczesne badania laboratoryjne wykryły w wrotyczu substancję trującą tujon, dlatego całkowicie zmieniono jego dawkowanie i stosowanie. Kiedyś popularnym były spożywanie lekarstw z tego zioła w formie doustnej, jednak toksyczny tujon negatywnie oddziałuje na organizm ludzki, w tym podrażnia błony śluzowe oraz prowadzi do nadmiernej aktywności mięśni i zaburzeń spokoju. Obecnie wrotycz można stosować tylko zewnętrznie.
Przeciwwirusowe działanie wrotyczu sprawia, że świetnie sprawdzi się między innymi w walce z opryszczkami. Aksylaryna i partenolid, które znajdują się w kwiatach, mają właściwości przeciwzapalne. Intensywny zapach wrotyczu sprawia, że kwiaty nadają się do odstraszania owadów, w tym komarów lub kleszczy. Wystarczy natrzeć się świeżymi kwiatami lub wykąpać się w specjalnie przygotowanym wywarze. Oczywiście to nie wszystko! Powinniśmy jeszcze zwrócić uwagę na przeciwpasożytnicze właściwości wrotyczu. Wrotycz na pasożyty działa bardzo skutecznie, dzięki czemu preparaty z tego zioła wykorzystywane są w walce ze wszawicą, świerzbowcami lub nużeńcami.
Jak stosować wrotycz?
Ze względu na toksyczne właściwości tujonu, odradza się spożywanie nalewek lub wódek, ponieważ wrotyczu pospolitego, ani preparatów, które powstaną na jego bazie, nie powinno się stosować doustnie ze względu na skutki uboczne. Wrotycz może działać drażniąco między innymi na układ pokarmowy, błony śluzowe, nerki lub macicę. Pod tym względem jest to wciąż kwestia kontrowersyjna i możemy spotkać zarówno zwolenników spożywania wrotyczu oraz jego przeciwników. Wrotycz pospolity, jak większość ziół, świetnie nadaje się do przyrządzania naparów, dlatego przepisy z wykorzystaniem tego żółto-pomarańczowego kwiatu cieszą się popularnością. Jedną z propozycji może być napar, który możemy przygotować ze świeżych kwiatów, a następnie dodać do kąpieli. Taka kąpiel oczyści naszą skórę, pomoże zwalczyć pasożyty oraz odstrasza insekty.
Kolejnym możliwym zastosowaniem jest wcierania olejków z wrotyczu w skórę. Przeciwzapalne właściwości zioła sprawdzą się między innymi w przypadku zapaleń mięśni czy dolegliwości artretycznych. Jeżeli zdecydujemy się na przygotowanie nalewki z wrotyczu pospolitego to może ona być wykorzystywana przede wszystkim zewnętrznie, na przykład do nacierania ciała. Aby przygotować nalewkę wystarczy przygotować kwiaty świeże lub suszone oraz alkohol etylowy. Przyjmuje się, że około szklanki kwiatów powinno zalać się 250 mililitrów alkoholu, a następnie odstawić w ciemne miejsce i przefiltrować po tygodniu. Po tych zabiegach mamy gotową nalewkę. Jedną z ciekawostek dotyczących zioła może być to, że w wierzeniach ludowych przypisywało mu się magiczne właściwości antydepresyjne oraz łagodzące objawy miesiączki u kobiet. Aktualnie nie ma danych medycznych potwierdzających takie działanie.
Kiedy zbierać wrotycz pospolity?
Kwiaty wrotyczu najlepiej zbierać w okresie kwitnienia, czyli w miesiącach lipiec i sierpień oraz sporadycznie we wrześniu, ale jest to zależne od pogody. Jeżeli zależy nam na całych ziołach i liściach to możemy zbierać je w okresie od maja do sierpnia. To optymalny czas na zbieranie ziół oraz robienie preparatów. Jednocześnie to okres, w którym jest natężone życie insektów w tym komarów, dlatego warto wówczas stosować wrotycz, by się przed nimi uchronić.
Po zbiorach możemy wykorzystać świeże kwiaty i owoce wrotyczu lub go ususzyć. To bardzo skuteczna metoda, która przedłuży jego przydatność do spożycia. Jednocześnie warto zwrócić uwagę na to, by nie przekroczyć temperatury 35 stopni w trakcie suszenia, ponieważ w ten sposób kwiaty mogą ściemnieć i stracić swoje właściwości. Wrotycz idealnie suszy się w ciepłych i ciemnych miejscach. Tak przygotowane zioło możemy wykorzystywać do wcierania, przygotowania naparów oraz nalewek i w dłuższym czasie cieszyć się jego leczniczymi właściwościami.
Photo by Michael Held on Unsplash
Jeszcze nie ma komentarzy